Szafy Rack wiszące vs. sto­jące

Zarówno sto­jące, jak i rów­nie popu­larne wiszące szafy Rack 19” wyko­rzy­sty­wane obec­nie sze­roko w sys­te­mach infor­ma­tycz­nych, wywo­dzą się z tele­ko­mu­ni­ka­cji, którą uznać można ponie­kąd za matkę współ­cze­snej infor­ma­tyki. Oka­zuje się, że histo­ria ich pocho­dze­nia ma swoje źró­dło rów­nież w kolej­nic­twie i sięga nawet począt­ków XIX wieku a jed­nostka wyso­ko­ści 1U, tak dobrze nam dziś znana, stała się stan­dar­dem bli­sko 100 lat temu.

Skąd się wzięły szafy Rack 19”?

Począ­tek XIX wieku na świe­cie to inten­sywny roz­wój kolej­nic­twa oraz tele­ko­mu­ni­ka­cji. W związku z koniecz­no­ścią sto­so­wa­nia urzą­dzeń sygna­li­za­cyj­nych takich jak sema­fory kole­jowe oraz ogrom­nych ilo­ści kabli zbie­ga­ją­cych się w cen­tra­lach tele­fo­nicz­nych, poja­wiła się potrzeba orga­ni­za­cji urzą­dzeń po to, żeby jak naj­efek­tyw­niej i w spo­sób upo­rząd­ko­wany wyko­rzy­stać dostępną powierzch­nię. To wła­śnie w tej koniecz­no­ści upa­truje się począt­ków stan­dardu szafy Rack. Doku­men­ta­cja tech­niczna sys­te­mów tele­ko­mu­ni­ka­cyj­nych z 1911 r. zawiera poję­cie szafy prze­kaź­ni­ko­wej. W tam­tym okre­sie prze­kaź­niki miały podobne zna­cze­nie, jak obec­nie pro­ce­sory – opie­rała się na nich prak­tycz­nie każda dzie­dzina zwią­zana z tech­niką.

Stan­da­ry­za­cja szaf Rack w sza­lo­nych latach 20

Rozwój gospo­dar­czy i tech­no­lo­giczny, jaki nastą­pił po I woj­nie świa­to­wej zaowo­co­wał w tele­ko­mu­ni­ka­cji stan­da­ry­za­cją, którą tylko nieco zmo­dy­fi­ko­waną znamy do dziś. Nowo­jor­ska Ame­ri­can Tele­phone and Tele­graph Com­pany (póź­niej AT& T), naj­więk­sza swo­jego czasu firma tele­ko­mu­ni­ka­cyjna na świe­cie, wpro­wa­dziła poję­cie szafy 19 calo­wej, a ści­śle szafy o sze­rokości 19,5” z uży­waną rów­nież obec­nie pod­sta­wową jed­nostką zaję­to­ści wyso­ko­ści wyno­szącą 1,75”, czyli 44,45 mm (Rys. 1.). Miał to być spo­sób na jak naj­lep­sze wyko­rzy­sta­nie prze­strzeni dla wzmac­nia­ków i zakoń­czeń kabli w ówcze­snych cen­tra­lach tele­fo­nicz­nych.

Dzi­siej­sze szafy Rack 19” sto­jące

To, co jest nie­zmienne w każ­dej sza­fie sto­jącej Rack 19” to jej wewnętrzna sze­rokość mon­ta­żowa, która zawsze wynosi 19” czyli 48,26 cm, jak rów­nież wyso­kość poje­dyn­czej jed­nostki mon­ta­żo­wej U rów­nej 1,75” tj. 4,445 cm. Pozo­stałe wymiary oraz inne ele­menty szaf są bar­dzo różne, zależne od pro­du­centa, typu szafy, jej kon­kret­nego prze­zna­cze­nia i potrzeb klienta.

Naj­bar­dziej popu­larne są szafy sta­lowe i alu­mi­niowe, które sto­so­wane są w więk­szo­ści roz­wią­zań, jed­nak dostępne na rynku są rów­nież szafy spe­cjal­nego prze­zna­cze­nia o obu­do­wie wyko­na­nej z włó­kien węglo­wych czy kevlaru. Jesz­cze więk­sza róż­no­rod­ność doty­czy drzwi szaf sto­ją­cych oraz dostępu do nich z róż­nych stron. Niek­tó­rzy pro­du­cenci ofe­rują jedy­nie roz­wią­za­nia gotowe, inni idą dalej, umoż­li­wia­jąc klien­towi dobór nie tylko drzwi fron­to­wych (peł­nych, prze­szklo­nych, per­fo­ro­wa­nych), ale rów­nież moż­li­wo­ści otwar­cia ścia­nek bocz­nych czy tyl­nej, przy czym zarówno drzwi główne, jak i boczne i tylne mogą być otwie­rane i zamy­kane na zamek.

Kolejną istotną kwe­stią jest wyso­kość i głę­bo­kość mon­ta­żowa szafy oraz jej nośność. Okre­ślają one moż­li­wość zain­sta­lo­wa­nia sprzętu o kon­kret­nych roz­mia­rach i wadze. Rze­czy­wi­ste, zewnętrzne wymiary szafy oczy­wi­ście rów­nież są nie bez zna­cze­nia. Po pierw­sze okre­ślają ilość fak­tycz­nie zaj­mo­wa­nej prze­strzeni, a po dru­gie róż­nica mię­dzy sze­rokością, głę­bo­ko­ścią i wyso­ko­ścią mon­ta­żową a zewnętrzną okre­śla ilość wol­nej prze­strzeni do wyko­rzy­sta­nia na oka­blo­wa­nie oraz ma zna­cze­nie jeśli cho­dzi o obieg powie­trza – zarówno gra­wi­ta­cyjny, jak i wymu­szony.

Osz­częd­ność miej­sca z wiszą­cymi sza­fami Rack

Pod­czas gdy sto­jące szafy Rack są roz­wią­za­niami sto­so­wa­nymi w dużych cen­trach danych i ser­we­row­niach, koniecz­ność oszczęd­no­ści miej­sca i wyj­ście spra­wiła, że pro­du­cenci wpro­wa­dzili do swo­jej oferty rów­nież szafy niż­sze (które można zain­sta­lo­wać pod bla­tem stołu), a także wiszące, do mon­tażu na ścia­nach.

Wiszące szafy Rack 19” prze­zna­czone są do insta­la­cji mniej­szej ilo­ści lżej­szych urzą­dzeń, głów­nie tele­ko­mu­ni­ka­cyj­nych oraz moni­to­ringu. Cho­ciaż pro­du­cenci ofe­rują różne wyso­ko­ści mon­ta­żowe szaf wiszą­cych, nawet 20 czy 21 U, do naj­czę­ściej sto­so­wa­nych należą Rack o roz­mia­rach od 6 do 12 U. Jest tak ze względu na wagę urzą­dzeń. Nośność dobrej szafy wiszą­cej 12 U to 60 kg i insta­lo­wany w niej sprzęt nie może prze­kro­czyć tej wagi. W przy­padku szaf więk­szych nośność wzra­sta do około 100 kg w zależ­no­ści od pro­du­centa. Para­metr ten jest ważny nie tylko w związku z zapla­no­wa­niem mon­tażu urzą­dzeń wewnątrz obu­dowy, ale też ze względu na miej­sce mon­tażu. Zawie­sze­nie cięż­kiej szafy wymaga odpo­wied­niego podłoża oraz dosto­so­wa­nych do niego akce­so­riów (koł­ków, śrub etc.).

Szafy wiszące, poza spo­so­bem ich mon­tażu oraz wiel­ko­ścią, co do zasady cha­rak­te­ry­zują się tymi samymi wła­ści­wo­ściami, które okre­ślają szafy sto­jące – wyso­ko­ścią mie­rzoną w U, stan­da­ry­za­cją sze­rokości mon­ta­żo­wej, różną głę­bo­ko­ścią mon­ta­żową oraz roz­ma­ito­ścią wymia­rów zewnętrz­nych. Ich obu­dowy są na ogół reali­zo­wane jako bar­dzo pro­ste – ze sta­łymi pane­lami bocz­nymi oraz tyl­nym i otwie­ra­nymi drzwiami fron­to­wymi. Te ostat­nie, podob­nie jak w sza­fach sto­ją­cych reali­zo­wane są jako pełne, per­fo­ro­wane i prze­szklone oraz zamy­kane na zamek lub nie.

Zarówno szafy wiszące, jak i sto­jące pro­du­ko­wane są jako wewnętrzne i zewnętrzne, a także do zasto­so­wań spe­cjal­nych, jak np. wiszące szafy rack IP 54 z serii SWK.